Z dniem 23 października 2011 roku do Kodeksu cywilnego weszły zmiany w zakresie prawa spadkowego. Do kodeksu została wprowadzona nowa instytucja – zapis windykacyjny. Główną zaletą zapisu windykacyjnego jest zapewnienie realizacji woli spadkodawcy. To on decyduje, komu i jakie przedmioty przekaże. Osoby te nie muszą wywodzić się z kręgu jego najbliższych. Ma on pełną swobodę w wyborze podmiotów, którym chce przeznaczyć określone składniki swego majątku.

Możliwe staje się więc zapisanie konkretnych składników majątku poszczególnym osobom. Dom można zapisać synowi, mieszkanie córce, a samochód żonie.

Jednakże zapis windykacyjny może być zastosowany tylko i wyłącznie w testamencie posiadającym formę aktu notarialnego. Ponieważ ma to wykluczyć wszelkie wątpliwości, mogące pojawić się przy testamencie w zwykłej formie pisemnej lub ustnej.  Zgodnie z prawem wskazany przedmiot będzie należał do obdarowanego z chwilą otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. Automatyczne przejęcie prawa własności do rzeczy będzie możliwe dzięki notarialnemu potwierdzeniu.

Wśród przedmiotów, jakie można przekazać po śmierci w ramach zapisu windykacyjnego, znaleźć mogą się zarówno domy, mieszkania, ziemia, samochody, działa sztuki, a nawet papiery wartościowe czy firma. Spadkodawca jednak nie może w ten sposób natomiast przekazać po swojej śmierci spadkobiercom pieniędzy. W tym przypadku możliwy będzie zapis zwykły, który istniał dotychczas i będzie nadal możliwy do zastosowania.

Zapisobiorca windykacyjny ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe, np. za długi ciążące na przedsiębiorstwie, które weszło do masy spadkowej. Dlatego może złożyć oświadczenie o odrzuceniu zapisu windykacyjnego. Tylko oświadczenie upadłego o odrzuceniu zapisu windykacyjnego jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości wówczas, gdy zostanie złożone po ogłoszeniu upadłości.

Źródło: PFRN